Często zauważam, że poddenerwowanie klientów przed rozprawą swój kulminacyjny punkt osiąga tuż przed wejściem na salę rozpraw. Śmiało mogę jednak stwierdzić, że stres ten dotyczy głównie nie samej sprawy, z którą się wspólnie mierzymy, a okoliczności. Stałym pytaniem wówczas pozostaje „jak zachować się na sali sądowej?”. Zawsze przed rozprawą przypominam klientom małą instrukcję, czyli: po której stronie sali usiąść, kiedy wstać i kiedy ewentualnie zabierać głos. To uspokaja. Bo o ile my, profesjonalni pełnomocnicy na sali sądowej gośćmi jesteśmy bardzo często, to Państwo macie tę przyjemność zdecydowanie rzadziej.
Zasady obowiązujące na sali sądowej wynikają z przepisów proceduralnych (np. Kodeks postępowania cywilnego), ale także z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 23 grudnia2015r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U.2015.2316 z dnia 2015.12.30).
Poniżej najważniejsze zasady.
1. Będąc powodem / wnioskodawcą (w sprawie karnej: oskarżycielem / pokrzywdzonym) zajmujemy miejsce przed stołem sędziowskim po prawej stronie sądu (z naszej perspektywy, tj. patrząc na stół sędziowski jest to zawsze lewa strona!)
2. Będąc pozwanym /uczestnikiem postępowania (w sprawie karnym: oskarżonym) zajmujemy miejsce przed stołem sędziowskim po lewej stronie sądu (z naszej perspektywy jest to zawsze prawa strona!)
3. Wstajemy gdy zwracamy się do sądu lub gdy to sąd zwraca się do nas. W uzasadnionych przypadkach (np. względy zdrowotne lub techniczne) przewodniczący może zezwolić danej osobie na pozostawanie w pozycji siedzącej. Zawsze jednak wstajemy w czasie wejścia lub wyjścia sądu z sali, odbierania przez sąd przyrzeczenia, ogłaszania wyroku;
4. Posiedzenia z reguły są jawne, a na te wstęp mają: poza stronami i osobami wezwanymi – tylko osoby pełnoletnie. Przewodniczący może zezwolić na obecność na posiedzeniu małoletnim. Na posiedzenia niejawne mają wstęp tylko osoby wezwane (w sprawach cywilnych, art. 152 kpc)
5. Przewodniczący otwiera, prowadzi i zamyka posiedzenia, udziela głosu, zadaje pytania, upoważnia do zadawania pytań i ogłasza orzeczenia. Przewodniczący może odebrać głos, gdy przemawiający go nadużywa, jak również uchylić pytanie, jeżeli uzna je za niewłaściwe lub zbyteczne (w sprawach cywilnych, art. 152 kpc)
Jak widać podstawowe zasady zachowania się na sali rozpraw są jasne i nie pozostawiają wątpliwości.
A jeżeli wątpliwości się pojawiają – te rozwiać może profesjonalny pełnomocnik.